Giáo dục luôn đóng vai trò trọng yếu đối với sự phát triển của một quốc gia. Suốt nhiều thập kỷ qua, giáo dục Việt Nam cũng đã có nhiều thay đổi, nhiều cải tiến và đã đạt được những bước tiến bộ nhất định. Nhưng bên cạnh đó, giáo dục cũng còn những mảng tối mà cần rất nhiều sự góp sức của mỗi người để chấn hưng giáo dục nước nhà. Chính vì vậy, quyển sách “Sư phạm khai phóng - THẾ GIỚI, VIỆT NAM & TÔI” là cuốn sách do Nhà giáo dục, Tiến sĩ Giản Tư Trung dày công thực hiện trong suốt nhiều năm, với sự trợ giúp của các cộng sự ở Viện Giáo Dục IRED nhằm giúp người đọc nhất là các thầy cô giáo và các bậc phụ huynh tham khảo để có thể tạo ra những môi trường tốt hơn cho trẻ. Quyển sách dày 496tr do NXB Tri thức phát hành năm 2023.

“Dạy chính là giúp người khác học! Khai phóng chính là khai mở tâm trí và giải phóng tiềm năng con người” là tư tưởng cốt lõi xuyên suốt cuốn sách. Do đó, cuốn sách được cấu trúc để người đọc có thể tìm hiểu từ ngọn nguồn các mục tiêu giáo dục, triết lý giáo dục và các lý thuyết về học tập từ cổ chí kim ảnh hưởng lên các phương pháp sư phạm và thực tế sư phạm. Người đọc sẽ men theo dòng thời gian từ những bối cảnh xã hội của quá khứ đến hiện tại và tương lai để hiểu về các lý thuyết học tập và phương pháp sư phạm. Trong quyển sách, tác giả cũng đã tìm hiểu và chia sẻ về chính sách phương pháp sư phạm từ Đông sang Tây của 6 quốc gia: Anh, Mỹ, Phần Lan, Úc, Nhật Bản, Singapore.

Quyển sách gồm có 5 chương nhưng có thể nói chương hay nhất là chương 2 chỉ ra các phương pháp sư phạm như phương pháp dạy theo quy trình trực tiếp, phương pháp học tập hợp tác, phương pháp học tập cá nhân hóa..... để mổi cá nhân có thể tự thực hành.

Tác giả tin rằng, trở thành người giỏi hay người tốt có thể là điều vô cùng khó, nhưng ai cũng có thể trở thành người giỏi hơn hay tốt hơn, nếu mình muốn. Và cụ thể trong lĩnh vực giáo dục cũng vậy, ai cũng có thể trở thành một người thầy tốt hơn, chỉ cần mình đủ muốn.

Dẫu biết rằng, nhà trường, thầy cô và phụ huynh dù có rất nhiều cố gắng cũng gặp phải rất nhiều khó khăn trong quá trình chuyển đổi chính mình; do vậy chúng ta không nên có tham vọng biến tất cả nhà trường, thầy cô, phụ huynh trở thành những hình mẫu hoàn hảo hay thay đổi hoàn toàn, để rồi chúng ta có thể cảm thấy thất vọng hay tuyệt vọng trong những nỗ lực của mình.

Nhưng sẽ luôn khả thi khi mỗi nhà trường, mỗi thầy cô hay mỗi bậc cha mẹ chúng ta có thể giảng dạy tốt hơn so với chính mình của ngày hôm qua, và liên tục nỗ lực không ngừng nghỉ trong việc cải tiến phương pháp giảng dạy của mình theo hướng ngày một nhân văn hơn và hiệu quả hơn.

Đọc cuốn sách này, chúng ta sẽ cùng nhau du hành trong một chuyến đi của không gian và thời gian, từ nhìn ra thế giới, nhìn về Việt Nam, rồi nhìn lại chính mình; từ soi lại quá khứ, nhìn vào hiện tại và hướng tới tương lai để có thể vạch ra một “con đường sư phạm” phù hợp cho chính mình, cho ngôi trường mình và cho giáo dục của xứ sở mình trong bối cảnh mới.

Với “Sư phạm Khai phóng - Thế giới, Việt Nam & Tôi”, chữ “Tôi” trong tựa sách chính là những ai đang nỗ lực trên hành trình dạy trò, dạy con và dạy mình. Cuốn sách này gợi mở một phương pháp luận để mỗi nhà trường, mỗi thầy cô và mỗi bậc phụ huynh có thể tham khảo và tự mình đưa ra triết lý giáo dục của mình để “dạy trò”, “dạy con” và cả tự “dạy mình”.

Trong sự học thời nay, tác giả cho rằng, học để biết nhiều là điều vô cùng đáng quý, nhưng đáng quý hơn là ta sẽ làm được gì và sẽ sống thế nào với những điều mình biết. Do vậy, đưa những gì mình biết (về giáo dục và sư phạm) vào cuộc sống (thực tế giảng dạy) mới là bước ngoặt thật sự trong sự học của các thầy cô giáo, của các bậc cha mẹ và những người làm giáo dục.

Khép lại cuốn sách, tác giả hi vọng rằng những thông điệp gần gũi và giản dị về “ sự dạy” và “sự học” , thì mỗi nhà trường, mỗi thầy cô và mỗi bậc cha mẹ ở mỗi vùng miền khác nhau đều có thể tìm thấy nguồn cảm hứng để bắt đầu thử nghiệm các phương pháp sư phạm mới trong nhà trường, lớp học và ở chính gia đình của mình.

Sách hiện đang có ở Thư viện tỉnh Bình Dương. Thân mời quý độc giả tìm đọc.

Hồng Phúc - Thư viện tỉnh